آذربادمهراسپند

آذرباد زرتشتان»(نوه‌ی آذربادمهراسپند)، پارسای بزرگ و فرزانه‌ی روزگار یزدگرد اول و از شارعین اصلی «حکمت‌خسروانی» در روزگار ساسانی می‌فرماید: «به راستی اگر چشم سر ببندی و چشم دل باز کنی آنگاه به حقیقت اشیا و هستی پیرامون خویش واقف خواهی شد و به روشنی خواهی دید که بن آنچه در پیرامون توست سرشته از یک چیز واحد و آن شراره‌های نور است. نور و نور... آنچه در ظاهر میبینی تجلی آن اصل واحد است که در دیدگان سر تو کثرت می‌آید، حال آن‌که چشم دل به یک رنگی و یکسانی آن بیناست.»
جهان‌بینی زرتشتی عالم را به دو بخش گیتی و مینو تقسیم می‌کند که آفرینش این دو بخش بر مبنای «اصل وحدت‌وجود» در هم تنیده و پیوسته و همبسته است. مینو حقیقت و نسخه کامل و گیتی واقعیت یا نسخه رونوشت جهان مینو است. مینو باطن و بن گیتی، و گیتی جلوه‌گری صور و مثل مینو است. مینو اصلی و گیتی فرعی است. گیتی به چشم سر(منو=خرد) و مینو به چشم دل(دئنا) نمایانگر است